آیا تا کنون به این فکر کرده اید که ممکن است برخی بیماری ها از طریق انگل ها به سراغ شما بیایند؟ آیا اطلاعاتی درباره این موجودات دارید و میدانید تحت چه شرایطی ممکن است طعمه حمله آنها و ابتلا به بیماری های انتقال یافته از طریق این موجودات شوید. آیا تا کنون به این فکر کرده اید که ممکن است همان انگل هایی که با دیدن عکس ناخوشایند آنها ، چهره تان در هم کشیده می شود هم اکنون بدن شما را به عنوان محل زندگی شان انتخاب کرده باشند ؟ در ادامه مقاله راز جراحی با ما همراه باشید تا شما را با این موجودات و راه هایی که می توانند به واسطه آنها برای بدن شما مشکل آفرین باشند بیشتر آشنا کنیم و به شما روش های مقابله با انگل روده را آموزش بدهیم.
ویژگی های انگل روده
انگل های روده همگی دارای ریخت شناسی مشترکی هستند و ارگانیسم های چند سلولی محسوب می شوند که با چشم غیر مسلح نیز قابل رویت می باشند. کرم ها معمولاً در خاک آلوده در کشورهای گرم و مرطوب که اصول بهداشتی در آنها در سطح استاندارد قرار ندارد ، مشاهده می شوند.
اگر شخص یا انسان آلوده در خاک مدفوع کند ، تخم های انگل روده موجود در مدفوع باعث آلوده شدن خاک می شوند. این تخم ها به بلوغ می رسند و تخم ریزی کرده و لاروهایی را تولید می کنند که رشد کرده و به کرم های جوانی تبدیل می شوند که طول آنها گاه به ۱۳ میلی متر نیز می رسد. این کرم های جوان می توانند در پوست انسان نفوذ کنند. این در شرایطی اتفاق می افتد که شخص در خاک آلوده راه برود. سپس کرم ها وارد جریان خون شده و به سمت ریه ها و نیز گلو ، مهاجرت می کنند. هنگامی که کرم ها به گلو راه پیدا می کنند ، توسط فرد آلوده ، بلعیده می شوند و به این ترتیب ، به روده انتقال داده می شوند.
انواع کرم های روده
- ترماتودها یا کرم های تخت ، که شبیه به برگ بوده و دارای بخش های مجزا نمی باشند و بدن آنها کاملاً صاف است. این کرم ها ، دو جنسه هستند یعنی در بدن آنها هم اندام های تولید مثل زنانه و هم اندام های تولید مثل مردانه وجود دارد.
- کرم های نواری کرم هایی هستند که آب آلوده به لارو یا تخم کرم را بعنوان راه ورود به بدن شما انتخاب کرده اند. علاوه بر آب گوشت خام یا گوشتی که به طور کامل پخته نشده است ، روش دیگر ورود انگل روده به بدن ما می باشند. این کرم ها با وارد کردن سر خود در روده ، در همان مکان ، جا خوش می کنند و روده شما را ترک نمی نمایند. در آن مکان تخم ریزی کرده و تخم های خود را به سایر بخش های بدن می فرستند. این کرم های دراز سفید رنگ گاهی تا رسیدن به طول ۲۴ سانتی متر ، رشد کرده و موضوع تعجب آور اینکه می توانند تا چند دهه در بدن شما باقی بمانند.
- نماتودها کرم های استوانه ای هستند که دارای لب و دندان و صفحات دندانه ای شکل می باشند. این کرم ها دارای دو جنسیت نر و ماده می باشند.
- سستودها یا کرم های نواری دارای بدن بخش بخش بوده و دو جنسه می باشند. آنها دارای یک بخش مکنده و یک برآمدگی قلاب مانند می باشند.
- کرم های سوزنی جزو کرم های بی خطر محسوب می شوند که دوست دارند بدن کودکان را بعنوان محل زندگی خود انتخاب کنند. این کرم ها در اطراف مقعد تخم ریزی می کنند و بر روی لباس زنده می مانند. اگر لباس یا سطح آلوده به این تخم ها را لمس کرده و سپس دست آلوده را به دهان فرو کنید ، کرم سوزنی وارد روده می شود. اندازه کوچک تخم های این کرم باعث شده است که از قابلیت انتقال از طریق هوا نیز برخوردار باشند. کرم های سوزنی می توانند از یک کودک آلوده به کودک دیگر انتقال پیدا کنند.
علل ابتلا به انگل روده
یک روش دچار شدن به عفونت با انگل های روده ، از طریق خوردن گوشت خام حیوانات عفونی از قبیل گاو یا ماهی می باشد. برخی علل دیگر که به بروز عفونت انگل منجر می شود شامل موارد زیر می باشد :
- مصرف آب آلوده
- حرکت در خاک آلوده
- تماس با مدفوع های آلوده به انگل روده
- عدم رعایت بهداشت
وقتی شما با این عوامل انتقال آلودگی در تماس مستقیم قرار می گیرید ، انگل سفر خود را به روده شما آغاز می کند. سپس در روده ، تولید مثل و رشد را انجام می دهد. وقتی تخم های تولید شده از نظر اندازه بزرگ می شوند ، بروز علائم آغاز می شود.
علائم ابتلا به انگل روده چیست؟
در برخی موارد ، علائم وجود انگل در روده به اندازه ای خفیف است که هیچ نشانه بیرونی را از خود بروز نداده و انگل ، به راحتی به زندگی خود در بدن ما ادامه می دهد. برخی از علائمی که می توان آنها را به وجود انگل روده در بدن نسبت داد شامل موارد زیر می باشد:
- احساس حالت تهوع
- اسهال
- احساس درد در ناحیه شکم
- بی اشتهایی
- کاهش بی دلیل وزن
- احساس ضعف در بدن
برخی از علائمی که به وجود کرم های نواری در بدن نسبت داده می شود ، شامل موارد زیر می باشد :
- احساس برآمدگی در روده
- حساسیت
- ابتلا به عفونت های میکروبی
- تشنج
برای تائید تشخیص وجود انگل روده در بدن ، مدت زمان زیادی وقت لازم بوده و تشخیص آن در طول یک مدت زمان کوتاه ، امکان پذیر نمی باشد. برخی علائم دیگر ابتلا به انگل ، شامل موارد زیر می باشد:
- بالا رفتن دمای بدن
- احساس خستگی
اگر کرم قلابدار در بدن شما جا خوش کرده باشد ، می توان شاهد علائم زیر بود:
- احساس خارش پوست
- کم خونی
- احساس خستگی
فاکتورهای خطر انگل روده
کودکان به دلیل بازی کردن در محیط های دارای خاک آلوده به این انگل ، در معرض بیشترین خطر ابتلا به انگل روده قرار دارند. افراد بزرگسال نیز به دلیل ضعیف دن سیستم ایمنی در معرض خطر ابتلا قرار می گیرند.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی ، ۲۴ درصد از جمعیت جهان به ابن انگل که از خاک منشاء می گیرد ، آلوده هستند. عفونت ها در نواحی حاره ای و شبه حاره ای رایج هستند و آفریقا ، چین ، امریکا و شرق آسیا نیز مشاهده می شوند.
ابتلا به انگل روده ، چگونه تشخیص داده می شود؟
در صورت مشاهده و تجربه کردن علائمی که در بالا به آنها اشاره شد ، بهترین راهکار مراجعه به پزشک با هدف انجام یک تشخیص صحیح می باشد. پزشک با بررسی علائم و انجام معاینات لازم ، آزمایشاتی را برای تائید تشخیص ، تجویز می نماید. برخی از تست ها که برای تشخیص قطعی وجود انگل در بدن مورد قرار می گیرد ، شامل موارد زیر می باشد:
- تست مدفوع : با توجه به اینکه انگل روده ، این اندام را برای سکونت خود انتخاب کرده است ، می توان نتیجه گیری کرد که تست مدفوع ، یک روش کارساز در تشخیص محسوب می شود.
- آندوسکوپی : در صورتی که پزشک با استفاده از تست مدفوع ، به نتیجه قطعی دست پیدا نکند ، پزشک از تست آندوسکوپی ، برای تشخیص علت بروز مشکلات استفاده خواهد کرد.
- تست خون : تست خون روش دیگری برای تشخیص وجود انگل در روده محسوب شده و پزشک بنا به صلاحدید خود از این روش برای تشخیص استفاده می کند.
- تست های عکسبرداری MRI و اسکن CT فرایندهای تشخیصی هستند که در آنها از اشعه ایکس برای تشخیص وجود انگل روده استفاده می شود.
- تست نوار اسکاچ روش تشخیصی دیگری است که در آن پزشک یک نوار مخصوص شفاف را در اطراف مقعد قرار داده و سپس با بررسی های میکروسکوپی به بررسی وجود انگل در بدن می پردازد. این روش در کودکان بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد
درمان انگل روده
- درمان دارویی
پزشک در این فرایند درمان ، دارویی را انتخاب می کند که دارای بیشترین میزان تاثیر بر روی انگل روده می باشد. گاهی تنها یک دوز برای درمان کفایت می کند و گاهی لازم است برای رسیدن به نتیجه مطلوب مصرف دارو را برای چندین هفته ادامه دهید. مصرف دارو باید دقیقاً طبق تجویز پزشک انجام شود در غیر اینصورت اثر بخش نخواهد بود.
- درمان های مکمل و جایگزین انگل روده
درمان های پزشکی متداول می تواند شما را با سرعت بیشتر و عوارض جانبی کمتر از شر انگل های روده خلاص کند. درمان های جایگزین گاهی در کنار داروها اثر قابل ملاحظه ای را بر جای می گذارند. البته ، پزشک نوع ارگانیسمی که باعث بروز مشکل شده است را قبل از توصیه روش مناسب برای درمان ، شناسایی می کند. دستورالعمل های توصیه ای زیر می تواند در جلوگیری از رشد انگل روده مفید واقع شود.
- مواد غذایی و مکمل ها
از خوردن کربوهیدرات های ساده از قبیل موارد یافت شده در غذاها ، میوه ها ، آبمیوه ها و لبنیات و تمام قند ها به جز شکر ، خودداری کنید.
سیر خام ، تخم کدو ، انار ، شلغم و هویج زیاد میل کنید. همه این مواد در گذشته برای کشتن انگل روده مورد استفاده قرار می گرفته اند. در یک مطالعه ، محققان دریافته اند که ترکیبی از عسل و داه پاپایا در ۲۳ مورد از ۳۰ مورد تحت مطالعه ، به طور کامل انگل را از مدفوع پاکسازی کرده است. نوشیدن مقدار زیاد آب نیز می تواند در تخلیه انگل از سیستم بدن ، مفید واقع شود.
فیبر زیاد میل کنید. فیبرها به رها شدن از شر انگل روده کمک می کنند.
پروبیوتیک ها به حفظ سلامت مجاری گوارشی شما کمک می کنند. این محصولات برای برخی بیماران دارای نقص سیستم ایمنی شدید ، گزینه مناسبی محسوب نمی شوند. در خصوص مصرف این محصولات ، با پزشک خود گفتگو کنید.
آنزیم های گوارشی نیز می توانند به بازیابی مجاری روده و قرار گرفتن آنها در حالت نرمال ، کمک کنند. آنها این کار را از طریق ایجاد شرایطی در روده که برای انگل ها جهت ادامه زندگی در روده خوشایند نیست ، انجام می دهند.
ویتامین C : این ویتامین از سیستم ایمنی شما پشتیبانی می کند. در صورت اسهال ، دوز آن را کاهش دهید.
روی : روی نیز از سیستم ایمنی پشتیبانی می کند. این ماده با برخی داروها خصوصاً آنتی بیوتیک ها وارد بر هم کنش می شود و برای بیماران HIV و ایدز مناسب نمی باشد. در خصوص مصرف این ماده ، با پزشک خود مشورت کنید.
- گیاهان دارویی
گیاهان دارویی روشی برای تقویت سیستم های مختلف بدن می باشند. قبل از شروع به مصرف آنها باید برای تشخیص مشکل ، با پزشک مشورت کنید. شما می توانید داروهای گیاهی را به صورت عصاره خشک شده ، کپسول ، پودر یا چای ، یا عصاره گلیسیرین مورد استفاده قرار دهید.
بسیاری از داروهای گیاهی که برای درمان انگل روده مورد استفاده قرار می گیرند دارای تاثیرات جانبی سمی بوده و با سایر داروها وارد بر هم کنش می شوند. مصرف آنها باید تحت نظارت پزشک انجام شود. پزشک داروهایی را که می تواند بیشترین تاثیر را با کمترین عارضه جانبی به دست دهد ، توصیه می کند.