آرتروز رایج ترین بیماری مزمن در مفاصل می باشد. مفصل ، مکانی است که دو استخوان به هم می رسند. غضروف ، بافت نگهدارنده ای است که می تواند انتهای استخوان ها را پوشش دهد. آرتروز باعث می شود که این غضروف تخریب شود و استخوان های مفصل ، به روی هم ساییده شوند. این امر باعث بروز درد ، گرفتگی و علائم دیگر می شود. در ادامه مقاله ، راز جراحی اطلاعات کامل و جامعی را در خصوص جنبه های مختلف آرتروز گرد آوری کرده است.
علائم آرتروز
علائم اصلی آرتروز شامل درد و گرفتگی مفاصل و مشکلاتی در حرکت دادن مفصل می باشد. برخی افراد ، دارای علائمی از قبیل تورم ، حساسیت ، صدای ترق ترق کردن در زمان حرکت عضلات آسیب دیده می باشند.
شدت علائم آرتروز تا حد زیادی در افراد مختلف ، و بین مفاصل آسیب دیده گوناگون ، متغیر است.
در برخی افراد ، علائم ملایم بوده و حالت رفت و برگشتی دارد. برخی افراد نیز مشکلات مداوم تر و شدید تری را تجربه می کنند که مدیریت کردن فعالیت های روزمره را برای آنها دشوار می نماید.
تقریباً هر مفصلی ممکن است در معرض خطر آرتروز قرار گیرد ، ولی این مشکل اغلب در زانو ها، کفل ها و مفاصل کوچک دست اتفاق می افتد.
در صورت تداوم علائم آرتروز به پزشک مراجعه کنید. پزشک ، تشخیص را تائید کرده و درمان لازم را تجویز می کند.
علل آرتروز
مفاصل شما بعنوان بخشی از یک زندگی نرمال ، در معرض آسیب دیدگی در سطح خفیف قرار می گیرد. در بیشتر موارد ، بدن ، خود ، آسیب دیدگی را درمان می کند و شما هیچگونه علائمی را تجربه نخواهید کرد.
ولی در آرتروز ، یک غضروف نگهدارنده در پایانه استخوان ، از کار می افتد و باعث بروز درد ، تورم و مشکلات مربوط به حرکت مفاصل می شود. رشد استخوان گاهی تداوم پیدا می کند و ناحیه آسیب دیده ، قرمز و متورم می شود.
علت دقیق آرتروز مشخص نیست ، ولی تصور می شود عوامل مختلفی باعث افزایش خطر رشد آرتروز شود. این علل عبارتند از :
- آسیب دیدگی مفصل – استفاده بیش از حد از مفصل در زمانی که بعد از آسیب دیدگی یا عمل جراحی ، مفصل زمان کافی برای بهبود را در اختیار نداشته است.
- موقعیت دیگر ( آرتروز ثانویه ) – که می تواند در مفاصل به شدت آسیب دیده در پی مشکلات قبلی اتفاق افتاده باشد.
- سن – خطر رشد این مشکل با پیر تر شدن فرد ، افزایش می یابد.
- سابقه خانوادگی – آرتروز ممکن است در خانواده ، از یک فرد به فرد دیگر انتقال پیدا کرده باشد. البته مطالعات حتی یک ژن مسئول را نیز شناسایی نکرده اند.
- چاقی – چاق بودن فشار زیادی را بر روی مفاصل خصوصاً مفاصلی که بیشترین وزن را تحمل می کنند ، وارد می کند.
- جنسیت زن – آرتروز در میان زنان در مقایسه با مردان ، بیشتر است.
تشخیص آرتروز
برای کمک به تعیین این موضوع که آیا شما مبتلا به آرتروز هستید یا خیر ، پزشک نخست درباره علائم از شما سوالاتی را پرسیده و مفاصل شما را آزمایش می کند.
در صورت وجود موارد زیر ، پزشک به وجود آرتروز در شما مظنون می شود:
- سن بالاتر از ۴۵ سال
- احساس درد در مفصل که در پی استفاده بیشتر از مفصل ، بدتر شود.
- احساس گرفتگی در مفصل که تنها به صبح محدود نشده و کمتر از ۳۰ دقیقه طول بکشد.
اگر علائم نسبتاً متفاوتی دارید ، این نشان دهنده آن است که مشکل دیگری در مفصل رخ داده است. برای مثال گرفتگی مفصل طولانی مدت در صبح ، می تواند نشانه رماتیسم باشد.
تست های بیشتر از قبیل اشعه X یا تست خون ، در برخی موارد برای بررسی مشکلات دیگر از قبیل رماتیسم یا شکستگی استخوان ، مورد استفاده قرار می گیرد.
درمان آرتروز
آرتروز یک مشکل دراز مدت است که قابل درمان نمی باشد ولی الزاماً در طول زمان بدتر نمی شود و گاهی ممکن است به تدریج بهبود یابد. برخی درمان ها برای کاهش علائم ، موجود می باشند.
برخی علائم که با معیارهای ساده ، قابل مدیریت کردن می باشند ، شامل موارد زیر می باشند:
- ورزش منظم
- کاهش وزن در صورت اضافه وزن داشتن
- پوشیدن کفش های مناسب
- استفاده از ابزار ویژه برای کاهش فشار برروی مفاصل در طول روز برای انجام فعالیت های روزمره
اگر علائم ، شدیدتر شدند ، می توانید از درمان هایی از قبیل داروهای مسکن و برنامه های ورزشی مخصوص طراحی شده توسط فیزیوتراپیست ، استفاده کنید.
در برخی موارد ، زمانی که درمان ها کارساز نبوده و آسیب دیدگی مفاصل بسیار شدید است ، جراحی برای درمان ، تقویت یا جایگزین کردن مفصل آسیب دیده مورد استفاده قرار می گیرد.
گاهی صحبت کردن با پزشک و برخی افرادی که با آرتروز ، زندگی خود را سپری کرده اند ، مفید می باشد ، چون گاهی سوالات و نگرانی هایی وجود دارد که شما دوست دارید آنها را با دیگران به اشتراک بگذارید.
پیشگیری از آرتروز
به طور کلی ، پیشگیری از آرتروز ، امکان پذیر نمی باشد. البته ، شما می توانید خطر پیشرفت مشکل را از طریق اجتناب از آسیب دیدگی و دنبال کردن یک سبک زندگی سالم ، به حداقل برسانید.
- ورزش
از انجام فعالیت های ورزشی از قبیل دویدن یا وزنه برداری که بر روی مفاصل فشار وارد کرده و بار زیادی را بر روی آنها تحمیل می کند ، خودداری کنید. به جای آن ، ورزش هایی از قبیل شنا و دوچرخه سواری را امتحان کنید که در آن ، فشار بر روی مفاصل ، کنترل شده تر است.
سعی کنید حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت ایروبیک ملایم را هر هفته انجام دهید و دو روز از هفته را به ورزش های قدرتی برای حفظ سلامت عمومی اختصاص دهید.
- وضعیت نشستن
سعی کنید همیشه وضعیت نشستن صحیحی را دنبال کرده و از قرار گرفتن در یک وضعیت ثابت برای مدت زمان طولانی ، خودداری کنید.
اگر کار پشت میزی دارید ، حتماً بر روی صندلی بنشینید که دارای ارتفاع مناسب بوده و هر از چند گاهی از جا بلند شوید و قدم بزنید.
- کاهش وزن
چاق بودن یا اضافه وزن داشتن ، فشار بر روی مفاصل را افزایش داده و خطر رشد آرتروز را بالا می برد. اگر چاق هستید ، کم کردن وزن ، احتمال رشد و توسعه یافتن مشکل را افزایش می دهد.
آرتروز می تواند همه مفاصل بدن را تحت تاثیر قرار دهد ، ولی رایج ترین آنها ، مفاصل زانو ، مفاصل ران ، و مفاصل کوچک دست ها می باشند. اغلب ، شما علائمی را در یک مفصل ، یا چند مفصل به طور همزمان ، تجربه می کنید.
آرتروز زانو
اگر در ناحیه زانو آرتروز دارید ، معمولاً در طول زمان هر دو زانوی شما تحت تاثیر قرار می گیرد ، مگر آرتروز در نتیجه آسیب دیدگی یا مشکل دیگری پیش آمده باشد که تنها یک زانو را تحت تاثیر قرار داده باشد.
زمانی که راه می روید خصوصاً زمانی که از پله یا یک سطح شیب دار بالا و پایین می روید ، این درد تشدید می شود.
گاهی اوقات ، صاف کردن زانو برایتان دشوار می شود. همچنین زمانی که مفصل آسیب دیده را حرکت می دهید ، یک صدای ملایم به گوشتان می رسد.
آرتروز مفاصل ران
آرتروز در مفاصل ران اغلب باعث دشوار شدن حرکت دادن مفاصل ران می شود. برای مثال ، پوشیدن کفش و جوراب یا سوار و پیاده شدن در ماشین برایتان دشوار می شود.
همچنین در کشاله ران یا بخش بیرونی کفل ، احساس درد می کنید. این اغلب در زمان حرکت دادن مفصل ران بدتر می شود ، هر چند گاهی شما این درد را حتی در زمان استراحت کردن یا خوابیدن نیز تجربه می کنید.
آرتروز دست
آرتروز اغلب سه ناحیه اصلی دست شما را تحت تاثیر قرار می دهد:
- پایه انگشت شست
- مفاصلی که در کمترین فاصله از نوک انگشتان شما قرار دارند.
- مفاصل میانی انگشتان
گاهی انگشتان دچار گرفتگی شده و زمانی که به مفاصل انگشت خود فشار وارد می کنید ، دردناک و متورم می شوند. با گذر زمان ، درد کاهش می یابد و در نهایت ناپدید می شود هر چند تورم می تواند همچنان ماندگار باشد.
درمان های بیماری آرتروز
آرتروز را نمی توان در جهت معکوس ، به عقب برگرداند ، ولی درمان می تواند درد را کاهش داده و به حرکت بهتر ، کمک کند.
- دارو
داروها می توانند به تسکین علائم آرتروز ، خصوصاً درد کمک کند. این داروها ، شامل موارد زیر می باشد:
- استامینوفن . نشان داده شده است که استامینوفن می تواند به برخی افراد که درد ملایم تا متوسطی را تجربه می کنند ، کمک کند. استفاده بیش از حد دوز تجویز شده ، می تواند باعث آسیب دیدن کبد شود.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی . این داروها از قبیل ایبوپروفن و سدیم ناپروکسن با دوز توصیه شده باعث تسکین درد آرتروز می شود. داروهای قوی تر این خانواده باید با تجویز پزشک مورد استفاده قرار گیرد.
- دولوکستین . این دارو که در حالت عادی بعنوان داروی ضد افسردگی استفاده می شود ، درد مزمن از قبیل درد آرتروز را درمان می کند.
- فیزیوتراپی
یک فیزیوتراپیست می تواند به شما ورزش هایی را برای تقویت عضلات اطراف مفصل آموزش داده ، انعطاف پذیری شما را افزایش داده و درد تان را کاهش دهد. ورزش منظم مثل شنا و پیاده روی نیز تاثیر گذار می باشند.
- تحریک الکتریکی عصب از راه پوست
این فرایند از یک جریان الکتریکی کم ولتاژ برای تسکین درد ، استفاده می کند. این روش یک تسکین موقتی را برای آندسته از افرادی که به آرتروز زانو یا ران دچار هستند ، فراهم می آورد.
- جراحی و پروسیجرهای دیگر
اگر درمان های سنتی مفید واقع نشود ، می توانید پروسیجرهایی از قبیل موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
- تزریق کورتون
تزریق کورتون در مفصل برای چند هفته ، باعث تسکین درد می شود. پزشک ناحیه اطراف مفصل شما را بی حس کرده و سپس سوزنی را در فضای داخل مفصل قرار داده و دارو را تزریق می کند. تعداد تزریق های کورتونی که در طول سال دریافت می کنید ، به طور کلی ، به ۳ یا ۴ مورد محدود می شود چون دارو می تواند در طول زمان ، آسیب دیدگی مفصل را بدتر کند.
- تزریق روان ساز
تزریق هیالورونیک اسید ، با ایجاد یک لایه محافظ در زانو ، باعث تسکین درد می شود. البته ، تحقیقات نشان می دهد که این تزریق ها ، تسکینی فراتر از شبه داروها را فراهم نخواهند آورد. اسید هیالورونیک ، شبیه به مولفه یافت شده در مایع مفصل شما می باشد.
- بازیابی استخوان
اگر آرتروز یک طرف زانو را بیشتر از طرف دیگر در معرض آسیب دیدگی قرار داده باشد ، اوستئوتومی می تواند مفید واقع شود. در اوستئوتومی زانو ، جراح استخوان بالا و پایین زانو را برش می دهد و قاچی از استخوان را به آن اضافه می کند.
- تعویض مفصل
در جراحی تعویض مفصل ، جراح ، سطوح مفصل آسیب دیده را برداشته و آنها را با بخش های پلاستیک یا فلزی ، جایگزین می کند. خطرات جراحی شامل عفونت و تشکیل لخته خون می باشد. در مفاصل مصنوعی ، خوردگی یا شل شدگی و نهایتاً نیاز به تعویض داشتن ، دور از انتظار نیست.
